تأثیر برخی عوامل محرک بر تولید لینالول در کشت ریشه های مویین گیاه تشنه داری (.scrophularia striata bioss)

گیاه تشنه داری (scrophularia striata boiss.) متعلق به خانواده گل میمونی است که در بخش شمال شرقی ایران پراکنده شده است. این گیاه دارویی دارای متابولیت های ثانویه مهمی مانند لینالول، جرماکرین دی و بتا داماسکون است. لینالول علاوه بر این که اثرات ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد باکتریایی دارد، اثرات بازدارنده ای در سرطان سینه، کبد و روده دارد. متابولیت های ثانویه در مقادیر کم و در مرحله خاصی از زندگی گیاه تولید می شوند. با توجه به ارزش دارویی آنها، می توان میزان تولید این ترکیبات را با استفاده از روش های زیست فناوری افزایش داد. القای ریشه مویین از سیستم های مناسب برای تولید متابولیت های ثانویه است. در این تحقیق ریزنمونه های مختلف (هیپوکوتیل، کوتیلدون، برگ، گیاهچه و دمبرگ) به منظور ارزیابی پتانسیل آنها در القای ریشه مویین با استفاده از باکتری agrobacterium rhizogenes سویه های a13 وa7 مورد بررسی قرار گرفت. تأیید مولکولی ریشه های مویین با واکنش زنجیره ای پلی مراز برای تکثیر بخشی از ژن های rolaو rolb انجام گردید. برای تعیین محیط کشت مناسب ریشه های مویین، لاین hrg در 3 نوع محیط کشت مختلف: ms، ms ½ و b5 کشت شدند. تأثیر غلظت های مختلف عوامل محرک جاسمونیک اسید، نانو ذرات نقره و پروتئین دیواره سلولی قارچ pythium oligandrum بر تولید لینالول در لاین hrg مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از عوامل محرک در کشت ریشه های مویین گیاه تشنه داری باعث افزایش متابولیت های ثانویه شد.